Przetworniki - CMOS czy CCD?

Obie technologie powstały w latach '60 dwudziestego wieku - pierwsza matryca CCD została skonstruowana w 1963 roku i składała się z 8 pikseli ułożonych w jednym rzędzie, natomiast pierwsze układy CMOS powstały już w 1969 roku. W tamtym okresie produkowano je głownie w celach obserwacji kosmosu, co było spowodowane bardzo wysokimi kosztami wytwarzania. Dopiero, na początku XXI wieku, postęp technologiczny doprowadził do zwiększenia sprawności układów światłoczułych oraz obniżenia ich kosztów produkcji. Od tamtej pory przetworniki obrazu znalazły powszechne zastosowanie m.in. w aparatach cyfrowych oraz kamerach. Oba rodzaje matryc składają się z płytki krzemowej na której znajdują się punkty światłoczułe zwane pikselami. Aktualnie wytwarzane są matryce nawet o wielkości 42,4 megapiksela (głównie w aparatach DSLR).

 

CCD - Charge Coupled Device - nazwa pochodzi od sposobu działania matrycy.

Matryca CCD

CMOS - Complementary Metal Oxide Semiconductor - nazwa wywodzi się od zastosowanych do produkcji matryc tranzystorów MOS.

Matryca CMOS - Sony IMX322

 

Różnice pomiędzy CCD a CMOS można łatwo wykazać, natomiast która z technologii jest lepsza, to już kwestia sporna. Główne różnice wykazano w tabeli poniższej tabeli:

Matryca CCD

Matryca CMOS

SZYBKOŚĆ DZIAŁANIA

Stosunkowo wolne działanie spowodowane tym, że układ odczytuje dane z pikseli rząd po rzędzie z całej matrycy.

Szybsze działanie spowodowane tym, że układ ma możliwość odczytu danych z dowolnej liczby pikseli .

BUDOWA

Układ posiada 1 przetwornik ładunku (fotonu) na napięcie, oraz 1 przetwornik A/D – napięcia na liczbę.

Każdy piksel matrycy posiada swój przetwornik na napięcie, oraz przetwornik A/D.

POBÓR PRĄDU

Duże zużycie prądu (powoduje to nagrzewanie się matrycy).

Małe zużycie prądu.

WSPÓŁCZYNNIK WYPEŁNIENIA

Większy współczynnik wypełnienia (stosunek powierzchni pikseli do powierzchni całej matrycy).

Mniejszy współczynnik wypełnienia (część powierzchni w matrycach zajmują przetworniki).

SZUMY

Mniejsze szumy

Większe szumy

 

Sama budowa obydwu typów matryc definiuje ich największe wady i zalety. Trudno wybrać jednoznacznego zwycięzcę.

Przetworniki CCD cechują się większą czułością i mniejszymi szumami - kosztem dużego zapotrzebowania na prąd i związanego z tym zjawiskiem nagrzewania się samej matrycy.

Przetworniki CMOS z kolei są szybsze a do działania nie potrzebują tak dużej ilości prądu - kosztem mniejszej czułości i większych szumach.

Jednak najważniejszy jest fakt, że matryce CMOS są tańsze w produkcji i teoretycznie przy tej samej cenie matryc, matryca CMOS, będzie miała ten sam poziom szumów i czułości przy zdecydowanie większej prędkości samej matrycy. Dlatego też matryce CCD są coraz silniej wypierane przez CMOS.